Ako tražite neko usamljeno mesto gde bi ste mogli da budete otuđeni od ostatka sveta, prvo mi na pamet pada Palagruža, ostrvo u Hrvatskoj na kome niko ne živi sem svetioničara.
Palagruža je arhipelag od desetak bliskih ostrva i ostrvaca nasred Jadrana, 68 nautičkih milja južno od Splita, na hrvatskom delu Jadrana. Pripada opštini Komiža, a
sastoji se od glavnog ostrva Vela Palagruža sa svetionikom, koji je visok 92 m. Samo ostrvo je dugo 1400 m i široko 300 m.
Vela Palagruža je uski klisurasti greben u smeru istok-zapad, većinom s nedostupnim strmim obalama i dve manje peščane uvale, Zola na jugu i Stara Voza na severozapadu. Na zapadu, ostrvo se završava rtom Kapić, a na istoku rtom Mondefust. Na klisurastoj Maloj Palagruži je jedina dostupna uvala sa žalom Medvidina na istočnoj obali, dok su ostala stenovita i vrlo visoka ostrva, a samim tim I teško dostupna.
Geološki, Velika Palagruža čini vrh podpovršinskog kompleksa – jedinstven i intrigantan sklop stena različite starosti,
Ekološki je Palagruža jedinstveno ostrvo u Hrvatskoj zbog najblaže klime i najmanjih padavina, prosječno tek oko 270 mm godišnje, uglavnom bez mraza. Zato je uz susedno ostrvo Sušac, Palagruža je ostrvo gde obilato i samoniklo raste prava suptropska vegetacija, slična suptropskoj vegetaciji koja se nalazi na južnom Sredozemlju, npr. Malta, Sinaj, polupustinje Izraela i Palestine i severne obale Afrike.
Među južnim dalmatinskim ostrvima, Palagruža je najbogatije ostrvo retkim vrstama biljaka.
Arheološka nalazišta dokazuju da je Palagruža u prošlosti, bila naseljena. U srednjem veku tu je bio manastir čije se ruševine nalaze na središtu ostrva, vidljive I danas. Na Palagruži danas stalno borave svetioničar, a povremeni gosti su komiški ribari koji na tom području ribare još od 14. veka. Nekada se tu lovila plava riba, sardele I inćuni, a sada plave ribe ima u malim količinima, ali sada su odličan ulov jastozi I bela riba.
Oznake: Naj magain, Palagagruža